Σάββατο 27 Ιουνίου 2015

Οι αδιέξοδες γέφυρες του ευρώ

Όταν κυκλοφόρησε η πρώτη σειρά χρεογράφων του ευρώ, κυρίαρχο θέμα ήταν οι γέφυρες. Κάθε χρεόγραφο απεικόνιζε διαφορετικές γέφυρες της ευρωπαϊκής ηπείρου. Η τότε επίσημη τοποθέτηση ήθελε την επιλογή, να έγινε εξαιτίας του συμβολισμού της. Δηλαδή, σηματοδοτούσε την υλοποίηση του ενός εκ των δυο πυλώνων της ιδέας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, που θέλει να χτίζονται οικονομικές γέφυρες στο διηνεκές του χρόνου, μέσα από τη διαπραγμάτευση και την συμφωνία των εταίρων.

Στην πραγματικότητα, το ευρώ, υπερκέρασε τους μέχρι τότε αυστηρούς συναλλαγματικούς περιορισμούς στη διακίνηση κεφαλαίων κι έτσι, λειτούργησε ως όχημα παγκοσμιοποίησης των κεφαλαίων. Με λίγα λόγια, έκανε εύκολη τη ζωή των εχόντων, οι οποίοι χωρίς φορολογικά βάρη και χωρίς περιορισμούς μπορούσαν μέσα σε λίγα λεπτά της ώρας να μεταφέρουν τα ρευστά τους διαθέσιμα σε οποιαδήποτε γωνιά της ηπείρου ή/και του κόσμου. Κι επειδή οι έχοντες είναι αυτοί που κατέχουν και τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, φρόντισαν στην πορεία και μας έμαθαν με τη βία της πειθούς, ότι το ευρώ είναι και αναγκαίο και αναντικατάστατο.

Στον παρόντα χρόνο είναι μάλλον εμφανές, ότι οι γέφυρες αυτές δεν ήταν τίποτα άλλο παρά αποβατικές κατασκευές. Το ευρώ, ως γνήσιο χρεόγραφο (αφού, αν εξαιρέσουμε τα τρέχοντα μηδενικά επιτόκια της ΕΚΤ, η κυκλοφορία του συνεπάγεται τη δημιουργία χρέους από την τοκοφορία του στην τσέπη μας και σε βάρος μας) μπορούσε να δημιουργήσει συνθήκες στραγγαλισμού, εφόσον οι εθνικές πολιτικές δεν ήταν αρκούντως προστατευτικές των εθνικών οικονομιών. 

Η αναμφισβήτητη Γερμανική πολιτική κυριαρχία στην Ευρώπη σε συνδυασμό με τις ανίκανες (ή συνειδητά παραδεδομένες) κυβερνήσεις, είχαν ως αποτέλεσμα το ευρώ να επιτελεί ήδη τον ιστορικό του ρόλο. Δημιουργεί δεσμά κι όχι δεσμούς.

Σε αυτό το οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον, η κυβέρνηση δίνει μια σκληρή μάχη, για να γυρίσει το χρόνο πίσω και να επιδιορθώσει, όλα όσα είναι δυνατό να επιδιορθωθούν. Αλλά όσο γενναίος υποστηρικτής της κι αν υπήρξα (και εξακολουθώ να είμαι), οφείλω να αναγνωρίσω ότι, οι καλές προθέσεις δεν αρκούν για να έρθουν καλά αποτελέσματα.  

Εξηγούμαι: Με το ευρώ ως εθνικό νόμισμα είναι αδύνατη η οικονομική δικαιοσύνη, η αναδιανομή του πλούτου, η ανανοηματοδότηση της δημοκρατίας. Όσο η Ελλάδα θα εξαρτάται από τις προθέσεις των εταίρων για τη χρηματοδότησή της, τόσο θα είναι αναγκασμένη να συμβιβάζεται, έστω και με κάποιες από τις απαιτήσεις τους, που αφορούν σε θεσμικά ζητήματα και κοινωνικές κατακτήσεις.

Ακόμα κι αν το περιεχόμενο των συμβιβασμών να είναι κατ' αρχήν ευνοϊκό για την Ελλάδα (πχ δεχτούν οι εταίροι ως ισοδύναμο μέτρο τη φορολόγηση των πλουσίων), η Ελληνική κυβέρνηση θα αναγκαστεί να αντιπροσφέρει κάποια μέτρα, ώστε να επιτευχθεί τελικά, ο συμβιβασμός. Δηλαδή η Ελληνική κυβέρνηση ήδη διαπραγματεύεται κυριαρχικά δικαιώματα και δημοκρατικά αποδοθείσες εξουσίες. Ήδη οι εταίροι έχουν λόγο στα εσωτερικά της χώρας και αυτά προσπαθούν να διαμορφώσουν με τις αποφάσεις τους.

Μα, θα μου πείτε, αυτό ήταν αποδεκτός περιορισμός της εθνικής κυριαρχίας, όταν ο Καραμανλής μας έβαζε στην ΕΟΚ το 1981. Δεν θα διαφωνήσω αλλά θα επισημάνω ότι ο Καραμανλής άλλου είδους Ευρώπη είχε στο νου του, όταν υπέγραφε την είσοδο της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Όπως άλλη Ευρώπη είχαν στο νου τους ο Πάλμε, ο Μιτεράν, ο Παπανδρέου. Και ας μην ξεχνάμε ότι ο ίδιος ο Καραμανλής ήταν που έβγαλε την Ελλάδα από το ΝΑΤΟ, μετά τα γεγονότα της Κύπρου. Άρα άλλη Ευρώπη σκέφτονταν εκείνοι οι ηγέτες, άλλη Ευρώπη πραγματώνεται σήμερα.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, αυτό που θα κληθεί να δώσει σήμερα η Ελληνική κυβέρνηση, το "ισοδύναμο" (κατά την προσφιλή έκφραση των εταίρων μας) δεν μεταβάλει τον πραγματικό χαρακτήρα του ευρώ κι εν γένει, δεν αλλάζει την πραγματικότητα, που θέλει τη χώρα δέσμια των βουλήσεων των εταίρων, να καθορίζουν όρους ενάσκησης εσωτερικής πολιτικής.

Μπορεί αυτή τη φορά, η συμφωνία να μην λέγεται Μνημόνιο. Μπορεί να ονομαστεί συμβόλαιο, υπόσχεση, πρωτόκολλο ή οπωσδήποτε αλλιώς. Αλλά δεν παύει να είναι άσκηση κυριαρχικής πολιτικής των εταίρων σε βάρος της εθνικής και λαϊκής μας κυριαρχίας. Και πάλι, η μεταβολή της ονομασίας δεν μεταβάλει την ουσία της.

Ο πρωθυπουργός Τσίπρας εχθές στην ερώτηση, εάν προτίθεται να πάει σε δημοψήφισμα, απάντησε ότι απολαμβάνει την εμπιστοσύνη του Ελληνικού λαού και δεν σκέφτεται ένα δημοψήφισμα στην παρούσα φάση. Σε αυτή ακριβώς, την τοποθέτηση εστιάζω τον σκεπτικισμό μου. Η εμπιστοσύνη του λαού δόθηκε επί τη βάση ενός συγκεκριμένου προγράμματος. Η κάθε ψήφος που έλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ είχε μια συγκεκριμένη πολιτική εντολή κι ένα συγκεκριμένο πολιτικό περιεχόμενο. Εάν το πρόγραμμα αυτό δεν μπορεί να πραγματωθεί, με την ευθύνη της άρνησης των εταίρων μας, τότε η μόνη λύση είναι η αναζήτηση νέας εντολής.

Εάν είχα τη δυνατότητα να υποβάλω την ερώτηση, δεν θα τον ρωτούσα εάν σκέφτεται το δημοψήφισμα. Θα τον ρωτούσα το λογικά αντίστροφο: 
Είναι αυτοσκοπός ο συμβιβασμός;

Γιατί σε αυτή τη φάση, προτού η Ελληνική κυβέρνηση δεσμευτεί με νέα προγράμματα-γέφυρες ή οτιδήποτε άλλο, θεωρώ ότι θα πρέπει πρώτα να πει δημοσίως, αυτό που όλοι βλέπουμε. Ότι δηλαδή το ευρώ δημιουργεί αδιέξοδες γέφυρες. Και διαπιστώνοντας το προφανές θα έπρεπε να απευθυνθεί στον Ελληνικό λαό, ζητώντας εκ νέου την εντολή του.

Εντολή, όχι για να διαβεί η Ελλάδα, άλλη μια φορά, αδιέξοδες γέφυρες αλλά για να κόψει τις γέφυρες της εξάρτησης της χώρας από μια άρρωστη Γερμανική Ευρώπη. Εκτιμώ ότι αυτό θα πρέπει να έχει στο νου της η Ελληνική αντιπροσωπεία, προτού υπογράψει το οποιοδήποτε πρόγραμμα και σπαταλήσει το 80% του πολιτικού κεφαλαίου της συμπαράστασης που απολαμβάνει προς αυτήν από τον λαό.

* Το άρθρο αυτό γράφτηκε 13-02-2015 ως σημείωση του facebook αλλά αναδημοσιεύεται ενόψει επικαιρότητας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

de jure app